Cukrzyca w ciąży edukacja

Cukrzyca w ciąży jest definiowana jako nietolerancja glukozy, która pojawiła się po raz pierwszy w czasie ciąży. Jest to nieprawidłowośc wykrywana testem O’Sullivana (test obciążenia 50g glukozy doustnie; wynik pozytywny, gdy stężenie glukozy jest >1,3 g/l w pierwszej godzinie). Test ten przeprowadza się między 24 a 28 tygodniem ciąży.

Cukrzyca ciężarnych niesie za sobą zwiększone ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego (preklampsji) i konieczności przeprowadzenia cesarskiego cięcia, które ratuje życie noworodkowi. Do głównych czynników ryzyka zalicza się: nadwaga, wiek, pochodzenie etniczne, uwarunkowania genetyczne pierwszego stopnia w przypadku cukrzycy typu 2, przypadek cukrzycy ciężarnych w poprzedniej ciąży, makrosomię czy zespół policystycznych jajników (PCOS).

Informacja o cukrzycy wzbudza często panikę i strach, co nie jest potrzebne. Należy się uspokoić i racjonalnie podejść do tematu. Cukrzyca w ciąży to coraz częściej występujące okresowe zaburzenie glikemii pojawiające się w 2 trymestrze ciąży, najczęściej po porodzie zanika. Jeśli tak się nie stanie, to dopiero wtedy należy zacząć się martwić.

Cukrzyca ciążowa może być groźna dla przyszłej mamy i dla dziecka. Zatem kobiety w ciąży powinny regularnie kontrolować poziom stężenia glukozy we krwi. Jeśli zacznie on wzrastać niekontrolowanie, należy jak najszybciej udać się do odpowiedniego specjalisty. Wystąpienie cukrzycy ciążowej wymaga często badania stanu płodu, a przy porodzie powinien towarzyszyć neonatolog.

Zdiagnozowanie podwyższonej glikemii we wcześniejszych tygodniach ciąży (1 trymestr) może wskazywać na nierozpoznaną cukrzycę typu 2 lub cukrzycę typu 1, która rozwija się podczas ciąży. Cukrzyca ciężarnych najczęściej ustępuje po porodzie i dotyka tylko 2-4% kobiet w ciąży.

Nierozpoznana i nieleczona cukrzyca ciążowa może powodować poród przedwczesny, niedojrzałość metaboliczną wielu narządów płodu (gł. układu oddechowego), przerost mięśnia sercowego u płodu oraz związane z tym upośledzenie jego czynności po porodzie.

Zaburzenia oddychania powstałe jako powikłanie cukrzycy ciążowej, spowodowanych niedojrzałością płuc, wymagają często podłączenia do respiratora. Cukrzyca ciążowa matki może również być przyczyną ostrzejszego przebiegu żółtaczki noworodkowej.

Jednym z powikłań cukrzycy ciążowej jest tzw. makrosomia, czyli ryzyko urodzenia dziecka o masie ciała za dużej w stosunku do wieku ciążowego (>4,2 kg masy urodzeniowej). To z kolei wiąże się z ryzykiem przedłużonego i utrudnionego porodu oraz urazów okołoporodowych zarówno u matki, jak i dziecka.

Pierwsze badanie poziomu stężenia glukozy we krwi wykonuje się tak ok. 10 tygodnia ciąży i polega na pobraniu krwi na czczo. Pomiędzy 24 a 26 tygodniem ciąży przeprowadza się drugi test, tzw. doustny test obciążenia glukozą.

Na początku pobierana jest krew na czczo, następnie ciężarna musi wypić szklankę wody, zawierającą 50 g glukozy (można dolać soku z cytryny, aby roztwór nie był zbyt słodki). Pobiera się ponownie krew po godzinie i po dwóch godzinach.

Za prawidłowy wynik przyjmuje się poziom stężenia glukozy we krwi nie przekraczający 140 mg/dl. Jeśli wynik wynosi pomiędzy 140, a 180 mg/dl, ciężarna jest kierowana na tzw. test diagnostyczny w kierunku cukrzycy. Zasady są podobne do poprzedniego testu doustnego, ale roztwór jest tym razem słodszy (75 g glukozy).

W tym przypadku, jeśli wynik glikemii wyniesie >95 mg/dl, to ciężarna jest kierowana do poradni diabetologicznej lub do ośrodka położniczego zajmującego się leczeniem cukrzycy u kobiet w ciąży.

Cukrzyca w ciąży – zalecenia dietetyczne

Cukrzyca w ciąży, zwana również cukrzycą ciążową, to stan, w którym poziom glukozy we krwi kobiety w ciąży jest podwyższony. Właściwa kontrola poziomu glukozy jest kluczowa, aby zapobiec powikłaniom zarówno u matki, jak i u rozwijającego się dziecka. Oto ogólne zalecenia dietetyczne dla kobiet z cukrzycą w ciąży:

1. Regularne posiłki: Ważne jest spożywanie regularnych posiłków przez cały dzień, aby utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi. Zaleca się spożywanie 3 głównych posiłków i 2-3 przekąsek między nimi.
2. Zbilansowana dieta: Posiłki powinny zawierać różnorodne składniki odżywcze, takie jak białko, zdrowe tłuszcze i błonnik. Unikaj jedzenia dużych ilości produktów bogatych w węglowodany, zwłaszcza o wysokim indeksie glikemicznym.
3. Monitorowanie węglowodanów: Ważne jest śledzenie ilości spożywanych węglowodanów, ponieważ mają one bezpośredni wpływ na poziom glukozy we krwi. Współpracując z dietetykiem, można dostosować ilość i rodzaje węglowodanów w diecie.
4. Unikanie cukru prostego: Ogranicz spożycie produktów zawierających duże ilości cukru prostego, takich jak słodycze, napoje słodzone i przetworzone jedzenie.
5. Zdrowe tłuszcze: Wybieraj zdrowe źródła tłuszczów, takie jak awokado, orzechy, nasiona i oliwa z oliwek.
6. Błonnik: Spożywaj pokarmy bogate w błonnik, takie jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, aby kontrolować wzrost poziomu glukozy we krwi.
7. Odpowiednie porcje: Zwracaj uwagę na wielkość porcji, aby uniknąć nadmiernego spożycia węglowodanów.
8. Regularne ćwiczenia: Pod nadzorem lekarza lub specjalisty, ćwiczenia mogą pomóc w kontrolowaniu poziomu glukozy we krwi.
9. Monitorowanie poziomu glukozy: Ważne jest regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi, aby dostosować dietę i leczenie zgodnie z potrzebami.
10. Wsparcie specjalistów: Praca z dietetykiem specjalizującym się w cukrzycy ciążowej oraz lekarzem pozwoli na ustalenie spersonalizowanych zaleceń dietetycznych i leczenia.

Ważne jest, aby każda kobieta z cukrzycą w ciąży była pod opieką lekarza i dietetyka, którzy będą monitorować jej stan zdrowia oraz pomagać w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi.

Jeśli jesteś zainteresowany/a konsultacją dietetyczną w związku z cukrzycą w ciąży, możesz skorzystać z usług dietetyka w Poznaniu lub wybrać dietetyka online. Oto, jak obie opcje mogą Ci pomóc:

Dietetyk w Poznaniu:

1. Osobiste spotkania: Spotkanie z dietetykiem w Poznaniu pozwoli Ci na dokładne omówienie swojej sytuacji zdrowotnej, preferencji żywieniowych i potrzeb dietetycznych.
2. Badanie składu ciała: Wiele gabinetów dietetycznych oferuje badania składu ciała, które mogą pomóc w określeniu indywidualnych potrzeb kalorycznych i składników odżywczych.
3. Bezpośrednia ocena: Dietetyk może dokładnie ocenić Twoje codzienne nawyki żywieniowe i dostosować plan żywieniowy do Twoich potrzeb.
4. Monitorowanie postępów: Regularne wizyty umożliwią dietetykowi monitorowanie Twoich postępów i dokonanie ewentualnych zmian w diecie.

Dietetyk online:

1. Dostępność: Dietetyk online jest dostępny z dowolnej lokalizacji, co może być wygodne, zwłaszcza w przypadku kobiet w ciąży.
2. Skuteczna komunikacja: Współczesne narzędzia komunikacji pozwalają na efektywną wymianę informacji, a dietetyk online może dostarczyć spersonalizowane zalecenia żywieniowe.
3. Czas: Dla osób o napiętym grafiku lub utrudnionym dostępie do tradycyjnych gabinetów, opcja dietetyka online może być bardziej praktyczna.

Nie ważne, czy wybierzesz dietetyka w Poznaniu czy dietetyka online, pamiętaj, że współpraca z profesjonalistą jest kluczowa dla utrzymania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi w trakcie ciąży. Bezpieczeństwo i zdrowie Ciebie oraz Twojego dziecka są najważniejsze, dlatego warto skonsultować się z odpowiednio wykwalifikowanym dietetykiem.