Dieta na zdrowe zęby dieta
Dieta na zdrowe zęby wspiera utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej i odpowiednią mineralizację zębów, zmniejsza ryzyko wystąpienia stanów zapalnych, halitozy (nieprzyjemnego zapachu z ust) oraz próchnicy.
Najczęstszym schorzeniem jamy ustnej jest stan zapalny, obejmujący błonę śluzową jamy ustnej. Najczęstszą przyczyną są drobne owrzodzenia zwane aftami. Z innych przyczyn należy wymienić: zakażenia bakteryjne, wirusowe, grzybicze, spożywanie gorących lub zimnych pokarmów, a także alergię kontaktową.
Objawia się zaczerwienieniem i obrzmieniem błony śluzowej jamy ustnej, palenie, pieczenie w ustach, co utrudnia przyjmowanie pokarmu. Mogą także powstawać drobne pęcherze, a nawet owrzodzenia. Stan zapalny może obejmować całą jamę ustną lub ograniczać się tylko do jej części.
W trakcie zakażenia wirusem opryszczki w jamie ustnej powstają drobne pęcherzyki, które pękając, tworzą bolesne nadżerki.
Zapalenie dziąseł może prowadzić do osłabienia, bólu oraz krwawienia dziąseł, np. przy jedzeniu. Przyczyną są najczęściej bakterie, gromadzące się razem z narastającą płytką nazębną, co z kolei spowodowane jest niewłaściwą higieną jamy ustnej.
Podłożem choroby mogą być także wahania hormonalne oraz takie schorzenia jak cukrzyca czy niedokrwistość. W wyniku namnażania się bakterii oraz dużej ilości produkowanych przez nich toksyn następuje szkodzenie tkanki dziąseł.
Zaniedbanie zapalenia dziąseł prowadzi do paradontozy, czyli zapalenia przyzębia – tkanek okalających ząb. Współcześnie paradontoza, podobnie jak zapalenie dziąseł, wcale nie należy do rzadkości.
Pierwszym objawem schorzenia jest obnażenie szyjek zębowych oraz niewielkie krwawienia, np. w trakcie jedzenie lub szczotkowania zębów. W skrajnych przypadkach dochodzi nawet do obruszenia, a nawet wypadania zębów. Leczenie polega na zwiększonej higienie jamy ustnej oraz interwencji stomatologicznej, np. regularnym usuwaniu kamienia nazębnego.
Halitoza, czyli nieprzyjemny zapach z ust, to przypadłość, której przyczyną mogą być infekcje w obrębie jamy ustnej, brak właściwej higieny jamy ustnej, ale także spożywanie produktów odpowiedzialnych za powstawanie gnilnego zapachu.
Może ona być również skutkiem powstania kamienia nazębnego oraz próchnicy. Silny stres, menopauza, stosowanie restrykcyjnych diet odchudzających, stosowanych leków i używek oraz spożywanie produktów nasilających powstawanie nieprzyjemnego zapachu w ustach (czosnek, rzodkiewka, cebula i wiele innych) są czynnikami zwiększającymi ryzyko powstania halitozy.
Dieta na zdrowe zęby – zalecenia żywieniowe
W chorobach jamy ustnej stosuje się dietę zmniejszającą ryzyko wystąpienia podrażnień lub uszkodzeń. Wartość energetyczna diety zależy od przypadku choroby i masy ciała pacjenta. Dieta taka powinna zawierać podwyższoną ilość białka oraz odpowiednią podaż witamin z grupy B, witaminę C i składników mineralnych (wapń, fosfor, magnez, cynk).
Przy wystąpieniu zapalenia jamy ustnej zaleca się także ziołolecznictwo, które łagodzi stany zapalne. Najlepszymi surowcami w tym przypadku są: napar z liścia szałwii, odwar z kłącza pięciornika kurzego ziela, mocny napar z ziela tymianku, napar z kwiatów ślazu, owoców kminku, ziela czystka siwego, liścia melisy, kwiatu rumianku, ziela dziurawca.
Działanie gojące oraz przeciwzapalne wykazuje mikstura aloesowa. Przygotowuje się ją łącząc łyżkę stołową liści szałwii z łyżką kwiatów nagietka zalewając je w np. termosie szklanką wrzącej wody i następnie odstawia się przygotowaną mieszankę pod przykryciem na ok. 1h. Dolać do niej szklankę soku aloesowego z miąższem i ponownie odstawić razem na ok. 30 min. Po przecedzeniu płukać dziąsła 2-4 razy dziennie, każdorazowo zużywając pół szklanki preparatu.
Rekomendowane są również mieszanki na bazie ziół: Septosan, Selviasept, Dentosept A, żel Bajkadent, płyn Azucalen i Aromatol.
Dobrym sposobem na utrzymanie higieny jamy ustnej jest stosowanie, tzw. płukanek. Polecam przygotować miksturę na bazie nierafinowanego (tłoczonego na zimno) oleju z czarnuszki siewnej (łyżka stołowa) z 4-6 kroplami (dla dzieci 2-3 krople) olejku eterycznego z kminku. Miksturą tą płucze się jamę ustną 3-5 razy dziennie.
W przypadku halitozy, dieta powinna obejmować produkty wiążące wolne związki siarki, łagodzić stany zapalne oraz poprawiać funkcjonowanie przewodu pokarmowego, głównie jelit, wątroby żołądka. Są to, np. imbir, cytrusy, surowe warzywa i owoce, natka pietruszki, zielona herbata oraz szałwia, arnika i piołun.
Aby zapobiec próchnicy należy ograniczać spożycie cukrów prostych oraz dbać o odpowiednią higienę jamy ustnej. Jeśli potrzebował/abyś pomocy dietetyka w opracowaniu dopasowanego planu żywieniowego, skontaktuj się ze mną.