Jak dbać o jelita? dieta
Jelita to odcinek przewodu pokarmowego, który znajduje się za żołądkiem. W jelicie cienkim również odbywa się trawienie, dlatego jest bardzo istotnym elementem układu pokarmowego. Zatem jak dbać o jelita?
Najważniejszą sprawą jest odpowiednia ilość flory bakteryjnej bytujących naturalnie w jelitach, nazywanymi mikrobiotą. Są one odpowiedzialne za procesy fermentacyjne składników pokarmowych, zwiększa przyswajanie składników pokarmowych, stymulacja układu odpornościowego organizmu, produkcją witamin: biotyna (witamina H), B7, B12 oraz K, zapobiegają biegunkom oraz zatwardzeniom, uczestniczą w neutralizowaniu toksyn, chroni przed namnażaniem się chorobotwórczych bakterii oraz produkcja hormonów. Ma również udokumentowany pozytywny wpływ na nastrój, zapobiegając depresji oraz zapobiega nadwadze czy otyłości.
W jelitach zachodzi trawienie i wchłanianie składników pokarmowych. Stanowią one również barierę odpornościową dla organizmu oraz dodatkowo oczyszczają treść pokarmową ze zbędnych i szkodliwych związków.
Aby jelita wykonywały prawidłowo swoją pracę potrzebne są odpowiednie warunki: pH (lekko zasadowe), odpowiednia ilość i aktywność enzymów oraz prawidłowa współpraca z innymi narządami (wątroba, trzustka, woreczek żółciowy).
Jak dbać o jelita? – zalecenia
W tych czasach nietrudno uniknąć nadmiaru stresu, ale to bardzo negatywnie działa na nasz mikrobiom jelitowy oraz odpornościowy przy okazji. Niezależnie od sytuacji najlepsze byłoby wyeliminowanie, ograniczenie stresu lub poznanie jakiś dobrych technik radzenia sobie z nim. Warto tutaj też wspomnieć o prawidłowej higienie snu.
Przy nadużywaniu antybiotyków również pozbywamy się dobrych bakterii jelitowych, ale to pewnie już słyszeliście. Mimo tego nie można o tym zapomnieć, aby przy antybiotykoterapii wspomóc stymulację odnowy mikrobiomu lub dostarczanie niezbędnych szczepów bakterii z zewnątrz (probiotyki, prebiotyki lub synbiotyki).
Ostatnio dość popularny zespół chorobowy nieszczelnego jelita (zespół jelita drażliwego) także jest niebezpieczny dla naszego mikrobiomu oraz układu odpornościowego, który może doprowadzić do chorób autoimmunologicznych.
Długotrwałe nieleczone stany zapalne w organizmie również przyczynia się do nadmiernej pracy układu odpornościowego, a w konsekwencji jego osłabienie i wzrost ryzyka braku reakcji przy kontakcie z niebezpiecznymi patogenami. Zwiększa to również ryzyko pojawienia się nowotworów.
Ciekawostka: mikrobiom jelitowy może przyczynić się do zmiany sposobu odkładania się komórek tłuszczowych (adpicytów). Takie zjawisko długo trwające może skutkować przyrostem masy ciała, a w konsekwencji do nadwagi lub nawet otyłości).
Vincenta Pedre, który jest autorem książki pt. „Szczęśliwe jelita” stworzył program uszczęśliwiania i uzdrawiania jelit C.A.R.E., który jest skrótem od angielskich słów: oczyszczanie, aktywacja, naprawa i poprawa.
Jak dbać o jelita – z perspektywy medyka i dietetyka
Dbanie o zdrowie jelit jest kluczowe dla ogólnego dobrostanu fizycznego i psychicznego. Zarówno medycy, jak i dietetycy odgrywają istotną rolę w promowaniu zdrowia jelitowego poprzez odpowiednie podejście medyczne i żywieniowe. Oto wyczerpujące wskazówki dotyczące pielęgnacji jelit:
Z perspektywy medyka:
- Diagnoza i Leczenie Stanów Zapalnych: Medycy mają za zadanie diagnozować i leczyć choroby jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Wspierają pacjentów w procesie terapeutycznym i monitorują ich stan zdrowia.
- Zapewnienie Farmakoterapii: Medycy mogą przepisać leki przeciwzapalne, immunosupresyjne i inne, aby kontrolować stan zapalny i złagodzić objawy chorób jelitowych.
- Wykonywanie Badań Diagnostycznych: Wykonują różnorodne badania, takie jak kolonoskopia, endoskopia czy badania laboratoryjne, aby monitorować stan jelit i ocenić ewentualne zmiany patologiczne.
- Wsparcie Psychologiczne: Zwalczanie chorób jelitowych może być stresujące. Medycy oferują wsparcie emocjonalne i mogą skierować pacjentów do specjalistów ds. zdrowia psychicznego.
Z perspektywy dietetyka:
- Odpowiednia Dieta: Dietetycy mogą pomóc w doborze odpowiedniej diety w zależności od choroby jelitowej. Wspomagają w eliminacji lub redukcji potencjalnie drażniących składników i dostarczeniu składników odżywczych.
- Probiotyki: Dietetycy mogą zalecić stosowanie probiotyków, które wpływają na równowagę flory jelitowej i wspierają zdrowie jelit.
- Błonnik: Dietetycy doradzają włączenie do diety odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego, który reguluje pracę jelit, wspiera trawienie i dostarcza pożywienie dla zdrowych bakterii jelitowych.
- Hidracja: Zwracają uwagę na odpowiednie nawodnienie organizmu, co wpływa na funkcjonowanie jelit i utrzymanie ich zdrowia.
- Unikanie Drażniących Produktów: Pomagają w identyfikacji produktów, które mogą wywoływać niepożądane reakcje jelitowe, takie jak nadmierne gazowanie czy biegunka.
- Wsparcie w Przywracaniu Flory Jelitowej: Doradzają w przypadkach, gdy konieczne jest przywrócenie zdrowej flory jelitowej po antybiotykoterapii czy chorobach.
- Monitorowanie i Dostosowywanie: Dietetycy wspierają pacjentów w monitorowaniu reakcji organizmu na zmiany żywieniowe i dostosowują plany w miarę potrzeb.
Współpraca medyka i dietetyka jest kluczowa w kompleksowym podejściu do zdrowia jelitowego. Integracja opieki medycznej i żywieniowej może znacząco poprawić funkcjonowanie jelit oraz ogólny stan zdrowia pacjenta.