Dieta GAPS dieta
Dieta GAPS (Gut and Psychology Syndrome) to specjalistyczny plan żywieniowy opracowany przez dr Natashę Campbell-McBride, który ma na celu poprawę zdrowia jelit, co z kolei może wspierać zdrowie psychiczne i fizyczne. Głównym założeniem diety GAPS jest to, że wiele problemów zdrowotnych, takich jak autyzm, ADHD, depresja, lęki, a także choroby autoimmunologiczne i przewlekłe zapalenia, ma swoje źródło w zaburzeniach funkcji jelit. Z tego powodu dieta ta koncentruje się na odbudowie i regeneracji mikroflory jelitowej, co ma poprawić zarówno trawienie, jak i funkcjonowanie układu nerwowego.
Dieta GAPS składa się z dwóch głównych etapów: fazy wprowadzającej i fazy pełnej diety.
Faza wprowadzająca obejmuje kilka etapów, które mają na celu stopniowe wprowadzenie łatwostrawnych pokarmów, które wspomagają regenerację śluzówki jelit. Początkowe etapy diety są bardzo restrykcyjne – opierają się głównie na bulionach mięsnych i warzywnych, galaretkach mięsnych, sfermentowanych produktach mlecznych, jajkach i niewielkich ilościach gotowanych warzyw. Każdy nowy produkt jest wprowadzany stopniowo, aby umożliwić jelitom regenerację i przywrócenie równowagi mikrobioty. W tej fazie szczególny nacisk kładzie się na eliminację produktów, które mogą działać drażniąco na układ pokarmowy, takich jak zboża, skrobia, cukier i przetworzone jedzenie.
Faza pełnej diety jest bardziej zróżnicowana i obejmuje szeroki zakres produktów spożywczych, które wspierają zdrowie jelit. W pełnej diecie GAPS kluczowe są produkty fermentowane, takie jak kiszonki, jogurty czy kefiry, które dostarczają korzystnych bakterii probiotycznych, wspomagających odbudowę mikroflory jelitowej. Do jadłospisu włączane są także zdrowe tłuszcze, w tym masło klarowane, olej kokosowy, oliwa z oliwek oraz mięso, ryby, jaja, warzywa, owoce i orzechy. Z diety nadal wyklucza się zboża, skrobię, przetworzone produkty oraz cukier, ponieważ mogą one negatywnie wpływać na zdrowie jelit i prowadzić do stanów zapalnych.
Dieta GAPS zakłada, że zdrowie jelit ma kluczowe znaczenie dla ogólnego samopoczucia, ponieważ jelita są centralnym ośrodkiem zdrowia całego organizmu. Uważa się, że dysbioza jelitowa, czyli zaburzenie równowagi mikrobioty jelitowej, może prowadzić do wielu schorzeń. Często u osób stosujących dietę GAPS obserwuje się poprawę trawienia, zmniejszenie objawów związanych z nietolerancjami pokarmowymi, lepsze wchłanianie składników odżywczych oraz poprawę stanu skóry, nastroju i koncentracji.
Jednakże, dieta GAPS jest dość restrykcyjna i wymaga dużej dyscypliny oraz zaangażowania. Z tego powodu nie każda osoba powinna podejmować tę dietę bez wcześniejszej konsultacji z dietetykiem lub lekarzem. Ważne jest, aby przed jej rozpoczęciem przeprowadzić dokładne badania oraz omówić ewentualne przeciwwskazania, zwłaszcza u osób z poważnymi problemami zdrowotnymi. Nie jest to również dieta odpowiednia dla każdego – szczególnie osoby z chorobami metabolicznymi, cukrzycą czy niedowagą powinny zachować ostrożność i skonsultować się z profesjonalistą przed podjęciem decyzji o zmianie nawyków żywieniowych.
Podsumowując, dieta GAPS to zaawansowany plan żywieniowy, który ma na celu poprawę zdrowia jelit poprzez odbudowę mikroflory jelitowej i regenerację śluzówki przewodu pokarmowego. Może być skuteczna w przypadku osób cierpiących na różne problemy zdrowotne, w tym schorzenia neurologiczne i przewlekłe stany zapalne. Wymaga jednak dużego zaangażowania i konsekwencji, dlatego przed jej zastosowaniem warto skonsultować się ze specjalistą, aby dostosować plan żywieniowy do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta.