Ortoreksja – czym jest porady
Ortoreksja – czym jest?
Ortoreksja to stosunkowo nowe zjawisko, które dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Choć wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, ortoreksja może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, a nawet zaburzeń odżywiania. W tym artykule przyjrzymy się bliżej ortoreksji – jej definicji, przyczynom i skutkom dla zdrowia. Dowiesz się, co to jest ortoreksja i jakie są jej objawy. Odkryjemy również, jak rozpoznać i leczyć ten problem, aby pomóc sobie lub bliskiej osobie, która może cierpieć z powodu ortoreksji.
Ortoreksja – czym jest?
Ortoreksja to zaburzenie odżywiania polegające na obsesyjnym dążeniu do jedzenia wyłącznie zdrowych i czystych produktów, a także kontrolowaniu jakości i składu wszystkich spożywanych posiłków. Osoby cierpiące na ortoreksję często wykluczają z diety produkty uznane za niezdrowe, takie jak tłuste mięso, produkty wysoko przetworzone, słodycze i fast foody. Mogą również unikać spożywania pokarmów zawierających składniki uważane za szkodliwe, takie jak gluten, laktoza czy cukier.
Ortoreksja często jest motywowana troską o zdrowie i dobre samopoczucie, jednakże w niektórych przypadkach ta obsesja na punkcie zdrowego jedzenia może stać się przesadna i prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Osoby cierpiące na ortoreksję mogą mieć problemy z odżywianiem się w sposób zrównoważony i urozmaicony, co może prowadzić do niedoborów żywieniowych i innych problemów zdrowotnych.
Jak się objawia ortoreksja?
Objawy ortoreksji mogą być różnorodne i często są podobne do tych występujących w innych zaburzeniach odżywiania, takich jak anoreksja czy bulimia. Oto niektóre z objawów ortoreksji:
- Obsesyjne myślenie o jedzeniu i kontrolowanie każdego spożywanego posiłku.
- Unikanie spożywania pokarmów uważanych za niezdrowe lub szkodliwe.
- Odczuwanie lęku lub winy z powodu zjedzenia pokarmu uważanego za niezdrowy.
- Utrzymywanie rygorystycznej diety, która jest bardzo ograniczona pod względem składników odżywczych i urozmaicenia.
- Skupienie na jakości, świeżości i czystości produktów spożywczych, często z pominięciem innych ważnych aspektów diety, takich jak kaloryczność czy skład chemiczny.
- Zaniedbywanie innych ważnych dziedzin życia, takich jak praca, szkoła czy życie towarzyskie, na rzecz kontroli jedzenia.
- Przeznaczanie coraz więcej czasu na planowanie, przygotowywanie i jedzenie posiłków, co może prowadzić do izolacji społecznej i spadku jakości życia.
Jeśli zauważasz u siebie lub u bliskiej osoby powyższe objawy, warto zastanowić się, czy nie ma to związku z ortoreksją i skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia.
Czym jest spowodowana ortoreksja?
Ortoreksja jest zazwyczaj spowodowana połączeniem wielu czynników, zarówno fizycznych, jak i psychologicznych. Oto niektóre z czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju ortoreksji:
- Zaburzenia lękowe lub depresja.
- Pragnienie kontroli nad swoim życiem.
- Niezdrowa fascynacja zdrowym jedzeniem i stylami życia, które promują zdrowe odżywianie.
- Chęć przynależności do grupy ludzi, którzy również kładą nacisk na zdrowe odżywianie.
- Stres lub trudne sytuacje życiowe.
- Próba radzenia sobie z własnymi problemami emocjonalnymi lub psychicznymi poprzez kontrolę jedzenia.
Ważne jest, aby zrozumieć, że ortoreksja to choroba i wymaga leczenia. Osoby, które cierpią na ortoreksję, powinny zwrócić się o pomoc do specjalisty, który może pomóc w zarządzaniu zaburzeniem odżywiania i odzyskaniu zdrowego i zrównoważonego stosunku do jedzenia.
Czy istnieją jakieś metody leczenia?
Tak, istnieją różne metody leczenia ortoreksji, a wybór konkretnej metody będzie zależał od indywidualnych potrzeb pacjenta i stopnia zaawansowania choroby.
Oto kilka metod leczenia ortoreksji:
- Terapia behawioralna: terapia ta ma na celu pomóc pacjentom w rozpoznawaniu i zmienianiu negatywnych myśli i zachowań związanych z jedzeniem. Terapia behawioralna pomaga również w radzeniu sobie z czynnikami, które przyczyniają się do ortoreksji, takimi jak niepokój, depresja i niskie poczucie własnej wartości.
- Terapia poznawczo-behawioralna: ta terapia koncentruje się na zmianie negatywnych myśli i przekonań dotyczących jedzenia i ciała. Pacjenci uczą się, jak identyfikować szkodliwe myśli i je zmieniać na bardziej pozytywne i realistyczne.
- Terapia grupowa: terapia ta jest prowadzona w grupie, co pozwala pacjentom na dzielenie się swoimi doświadczeniami i wsparcie od innych, którzy również cierpią na ortoreksję. Terapia grupowa może również pomóc pacjentom w zbudowaniu sieci wsparcia i zrozumieniu, że nie są sami w swoich trudnościach.
- Terapia rodzinna: terapia ta skupia się na zwiększeniu wsparcia ze strony rodziny pacjenta i na budowaniu zdrowych relacji rodzinnych. Terapia rodzinna może pomóc w radzeniu sobie z czynnikami, które przyczyniają się do ortoreksji, takimi jak niezdrowa dynamika rodzinna lub konflikty w rodzinie.
Ważne jest, aby zauważyć, że leczenie ortoreksji jest procesem, a czasami może być długotrwałe. Współpraca z doświadczonym specjalistą ds. zaburzeń odżywiania jest kluczowa dla powodzenia leczenia ortoreksji.
Czy możliwe jest samodzielne wyjście z toku myślenia ortoreksyjnego?
Możliwe jest, ale wymaga to dużej samodyscypliny, samokontroli i pracy nad sobą. W przypadku osób z łagodnymi objawami ortoreksji, samodzielne wyjście z toku myślenia ortoreksyjnego jest bardziej realistyczne. W takiej sytuacji, ważne jest, aby zmienić sposób myślenia na bardziej pozytywny i realistyczny, zamiast skupiać się tylko na diecie i jedzeniu.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku ortoreksji o większym nasileniu, samodzielne wyjście z toku myślenia ortoreksyjnego może być bardzo trudne i wymagać specjalistycznej pomocy. Osoby cierpiące na zaawansowaną ortoreksję mogą potrzebować pomocy terapeuty lub specjalisty ds. zaburzeń odżywiania w celu zmiany ich myślenia i zachowań.
Ważne jest również, aby osoby cierpiące na ortoreksję zrozumiały, że ich myślenie i zachowania są niezdrowe i że potrzebują pomocy. Jeśli zauważasz u siebie objawy ortoreksji lub masz podejrzenie, że ktoś z twojego otoczenia cierpi na ortoreksję, warto skonsultować się ze specjalistą, który może pomóc w diagnozie i leczeniu choroby.
Do kogo zwrócić się o pomoc?
W przypadku podejrzenia ortoreksji, warto skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub specjalistą w dziedzinie zaburzeń odżywiania, takim jak dietetyk lub psycholog. W zależności od stopnia nasilenia ortoreksji, może być konieczna interwencja lekarza specjalisty, takiego jak psychiatra lub psychoterapeuta zajmujący się zaburzeniami odżywiania.
Dla wielu osób z ortoreksją, terapia indywidualna lub grupowa jest bardzo pomocna w procesie zdrowienia. W trakcie terapii, pacjent może pracować z terapeutą nad zmianą swojego sposobu myślenia, wyrabianiem zdrowych nawyków żywieniowych i pracy nad swoim samopoczuciem i samoakceptacją.
Ważne jest, aby osoby z ortoreksją zwróciły się o pomoc jak najszybciej, ponieważ zaburzenie to może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych.
Ortoreksja – okiem dietetyka
Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania polegającym na obsesyjnym dążeniu do jedzenia jedynie „zdrowej” żywności oraz wykluczaniu z diety produktów uznawanych za „niezdrowe” lub „szkodliwe”. Jak każde zaburzenie odżywiania, ortoreksja może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym niedoborów żywieniowych, anemii, osłabienia mięśni, zaburzeń hormonalnych, zaburzeń rytmu serca, a nawet do śmierci.
Jako dietetyk, uważam, że ważne jest, aby podkreślać znaczenie zrównoważonego i różnorodnego odżywiania. Zdrowe jedzenie nie oznacza wykluczania z diety całych grup produktów. Zamiast tego, ważne jest spożywanie różnorodnych produktów spożywczych, w odpowiednich ilościach i proporcjach.
Jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś z otoczenia ortoreksję, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Zdrowe nawyki żywieniowe można wprowadzać stopniowo, a konsultacja z profesjonalistą może pomóc w określeniu indywidualnych potrzeb żywieniowych i zaplanowaniu zdrowej i zrównoważonej diety.
Dietetyk Poznań
Dietetyk online