Operacja bariatryczna edukacja

Operacja bariatryczna, czyli operacja zmniejszenia żołądka, to chirurgiczne leczenie otyłości. Dla osób z wielką otyłością (III stopnia), u których potrzeba jedzenie jest bardzo silna, to jest jedyne rozwiązanie ratujące ich zdrowie i życie. Pozwala ona nie tylko na utratę nadmiernej masy ciała, ale także zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób związanych z otyłością (nadciśnienie tętnicze lub cukrzyca).

Operacja bariatryczna, znana również jako chirurgia otyłości, to rodzaj zabiegu chirurgicznego stosowanego w leczeniu nadwagi i otyłości. Operacje bariatryczne zmieniają anatomię lub procesy metaboliczne układu pokarmowego, co prowadzi do utraty wagi. Skuteczność i bezpieczeństwo takiej operacji zależą od wielu czynników, w tym od odpowiedniego przygotowania pacjenta przed i po operacji oraz kontynuacji odpowiedniego stylu życia.

Operacje bariatryczne zostały zapoczątkowane w Stanach Zjednoczonych już w ubiegłym wieku. Zmusiło ich rozprzestrzeniająca się epidemia otyłości oraz rosnące statystyki dotyczące występowania cukrzycy typu 2 (związanej z otyłością).

Od tego czasu powstało wiele prac naukowych potwierdzających tezę, że operacja bariatryczna jest dla niektórych pacjentów jedynym wyjściem. U takich osób nie powiodło się utrzymywanie ścisłej diety i przestrzeganie minimalnej ilości aktywności fizycznej.

Kwalifikacja do operacji bariatrycznej

Wskazaniem do wykonania operacji bariatrycznej jestbardzo duża otyłość zagrażająca zdrowiu i życiu chorego oraz gdy zawiodły wszystkie inne metody leczenia otyłości, oparte na diecie, aktywności fizycznej oraz farmokoterapii.

Dzięki zabiegom bariatrycznym radykalnie zmniejsza się ilość przyjmowanego przez pacjenta pokarmu. Zmniejszony żołądek nie pozwala przyjąć więcej niż jest w stanie pomieścić. Tym samym zmniejsza się też łaknienie, a informacja „jestem najedzony” jest wysyłana z żołądka do mózgu szybciej niż normalnie.

Wartościami będącymi kryteriami kwalifikacji na zabieg bariatryczny są BMI >35 kg/m², wystąpienia dużego ryzyka wystąpienia chorób związanych z otyłością oraz masa ciała u kobiet ok. 100 kg, a u mężczyzn ok. 120 kg.

Przygotowanie do operacji bariatrycznej

Przed wykonaniem zabiegu pacjenci muszą przejść szereg konsultacji i badań specjalistycznych. Taki okres przygotowań trwa ok. 2 miesięcy (bywa też i dłuższy).

Jednym z etapów przygotowań jest ocena psychologiczna, podczas której specjalista wyklucza poważniejsze zaburzenia psychiczne oraz przygotowuje go do życia po operacji. Główny nacisk kładzie się na problem nadmiernej konsumpcji pokarmów. Konsultacja ma również na celu wzmocnienie siły nowych nawyków żywieniowych.

Równie ważna jest konsultacja z dietetykiem, który przeprowadzi przez proces zrzucania nadmiernej masy ciała i do edukuje pacjenta w aspekcie zdrowego odżywiania i zachęci do zwiększenia aktywności fizycznej.

Inni specjaliści z dziedziny medycyny są tu także niezbędni, aby pacjent był jak najlepiej przygotowany do zabiegu, ograniczenie ryzyka ewentualnych powikłań pooperacyjnych oraz przyspieszenie rekonwalescencji.

Operacja bariatryczna – rodzaje

• zmniejszenie żołądka (operacja restrykcyjna)
• opaska żołądkowa – żołądek zostaje ściśnięty w swojej górnej części, która utrudnia przechodzenie pokarmu do dalszej części żołądka. Dzięki temu szybciej pacjent poczucie się najedzony, co ograniczy przyjmowanie pokarmu. Zmusi to pacjenta do regularnego spożywania posiłków o mniejszej objętości.
• resekcja rękawowa (mankietowa) żołądka (sleeve gastrectomy) – jest to częściowa gastrektomia prowadząca do usunięcia jego krzywizny większej i pozostawienia części żołądka o objętości ok. 100 ml.
• pionowa gastroplastyka z taśmą ograniczającą – górna część żołądka zostaje podzielona, tworząc niewielki zbiornik. Ujście tego zbiornika do pozostałej części żołądka zostaje objęte taśmą. Ta technika znacząco rozwinęła się w ciągu ostatnich lat.

• by pass (operacja restrykcyjno-wyłączająca) – zespolenie omijające żołądkowo-jelitowe. Żołądek zostaje zwarty, jedynie mała jego część jest zachowana i jego górna część połączona z jelitem. W przypadku tej techniki udowodniono, że ma ona znaczący (ok. 64% pozytywnych przypadków) wpływ na utratę nadmiernej masy ciała i poprawę glikemii u chorych na cukrzycę (76% przypadków).

Operacje bariatryczne – zalecenia żywieniowe

Przed operacją bariatryczną pacjenci mogą być proszeni o przestrzeganie specjalnej diety, aby zmniejszyć ryzyko powikłań i przygotować organizm do zabiegu.

Po operacji należy zadbać o prawidłową dietę i styl życia oraz przestrzegać kilku zasad, aby nie doprowadzić do powikłań i nawrotu chorób.

• Stopniowe wprowadzanie płynnej i półpłynnej konsystencji po operacji.
• Ograniczenie ilości spożywanych posiłków w jednym czasie.
• Wybieranie pokarmów o dużej wartości odżywczej i niskiej kaloryczności.
• Unikanie pokarmów tłustych, ciężkostrawnych i bogatych w cukry prostsze.
• dokładnie przeżuwać każdy kęs pokarmu
• jeść w spokoju i poświęcić dłuższy czas na zjedzenie posiłku
• jeść regularnie, ale mało objętościowe posiłki
• nie kłaść się po posiłku (zapobiegnie to refluksowi przełykowo-żołądkowemu – cofaniu się treści pokarmowej)
• nie popijać podczas pokarmu oraz wstrzymać się od picia na co najmniej 30 min przed posiłkiem
• ograniczyć przyjmowanie cukrów prostych w każdej postaci
• unikać alkoholu i napojów gazowanych

Podczas pierwszego tygodnia po operacji dieta powinna zawierać tylko produkty lekkostrawne, takie jak: bulion warzywny, jogurty i białe serki twarogowe, musy owocowo-warzywne, puree warzywne, koktajle na bazie nabiału. Pozwoli to na szybszą rekonwalescencję po operacji, ale również powstaniu podrażnień żołądka.

Do miesiąca po operacji pacjent powinien zachować dietę lekkostrawną opartą na miękkich i zmiksowanych produktach. Mięso należy wprowadzić nie wcześniej niż po 2 tygodniach od operacji. Po 15 dniu po zabiegu można powoli wprowadzać do diety pokarmy w niewielkich kawałkach (tylko 1 nowy twardszy produkt naraz w jednym posiłku).

Operacja bariatryczna jest złożonym procesem, który wymaga specjalistycznej opieki przed i po zabiegu. Współpraca z dietetykiem w Poznaniu lub dietetykiem online może pomóc w skutecznej i bezpiecznej utracie wagi oraz dostosowaniu diety do zmieniającej się sytuacji po operacji. Specjalistyczne doradztwo dietetyczne jest istotne dla osiągnięcia długotrwałych rezultatów i zachowania zdrowego stylu życia.