Wybory żywieniowe

Wybory żywieniowe a stan odżywienia społeczeństwa to mój temat pracy inżynierskiej. A dokładniej: „czynniki wpływające na wybór żywności przez osoby dorosłe a ich stan odżywienia”. Chciałabym się podzielić z Wami moimi wynikami mojego badania.

Stan odżywienia

Stan odżywienia jest to stan zdrowia wynikający z długoczasowego sposobu żywienia, stopnia jego trawienia i wchłaniania.

Przykładowe parametry mówiące nam o stanie odżywienia naszego organizmu są to:

  • BMI (stosunek masy ciała do kwadratu wysokości),
  • WHR (stosunek obwodu talii do obwodu bioder),
  • % zawartość tłuszczowej i beztłuszczowej masy ciała
  • % nawodnienia organizmu
  • poziom nasycenia organizmu witaminami i składnikami mineralnymi

Wybory żywieniowe – przyczyny zainteresowania badaniem

Ostatnimi laty, nasze społeczeństwo coraz częściej ma problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Co jest bardziej przerażające to, że już jest duży odsetek osób w młodym wieku z nadwagą i otyłością. Ale nie można zapomnieć również o niedożywieniu.

Polska pod względem poziomu otyłości w samej Europie klasyfikuje się na 5 miejscu. Przed nami są tyko: Wielka Brytania, Czechy, Słowacja i Irlandia. Dlatego nadwaga i otyłość stały się naszymi chorobami cywilizacyjnymi.

Ludzie dokonują wyboru żywności pod wpływem różnych bodźców. Motywy wyboru żywności mogą się przekładać na zdrowotne walory spożywanego pokarmu, a to z kolei na stan odżywienia organizmu.

Czynniki wpływające na wybór żywności

Robiąc zakupy spożywcze kierujemy się różnymi czynnikami, nawet o tym świadomie nie myśląc.

czynniki fizjologiczne*czynniki ekonomiczneczynniki fizyczneczynniki kulturoweczynniki społeczneczynniki psychologiczne
głód
sytość
apetyt
preferencje
awersje
wiek
płeć
stan zdrowotny
funkcjonowanie receptorów zmysłów
nawyki
przyzwyczajenia
dochody
wydatki
marketing przedsiębiorstw
dostępność produktów
odległość od sklepu
czas na przygotowanie posiłku
wygoda
łatwość
aktywność fizyczna
miejsce zamieszkania (miasto/wieś)
wyposażenie kuchni
zdolności kulinarne
atrakcyjność opakowania produktu
zawód
warunki spożywania posiłku
regularność posiłków
pora roku
termin przydatności produktu
przeznaczenie produktu (np. dla sportowców)
kuchnia narodowa
kuchnia regionalna
religia
tradycje
wykształcenie
status socjoekonomiczny
presja społeczeństwa
moda
stres
depresja
zaburzenia odżywiania
*piramida potrzeb Maslowa

Wybory żywieniowe – wyniki badania

Dla osób o prawidłowym stanie odżywienia najważniejszymi czynnikami były aspekty zdrowotne oraz zawartość naturalnych składników. Natomiast dla osób o nieprawidłowym stanie odżywienia: nastrój, komfort/wygoda.

Z czego można wywnioskować, że niestety spożywając posiłki „ready to cook” lub „ready to eat” oraz nie troszcząc się o aktywność fizyczną każdego dnia i o zbilansowaną dietę można doprowadzić do nieprawidłowego stanu odżywienia. Następstwem takiego zachowania jest narażenie się na zwiększone ryzyko chorób dietozależnych.

W organizmie zachodzi wiele procesów dążących do zachowania homeostazy, np. unikanie niedoborów składników pokarmowych (przez zwiększenie apetytu na produkty będące ich dobrym źródłem) oraz wydzielanie neuroprzekaźników stymulujących procesy syntezy i rozkładu związków organizcznych.

Należy także wspomnieć na genetyczną reakcję organizmu i jego metabolizmu na składniki pokarmowe. Ma on równie istotną role w świadomości wyboru produktów spożywczych i komponowania posiłków.

Cechy sensoryczne spożywanych produktów ma wpływ na pobudzenie i hamowanie apetytu. Wpływają na nie skład produktu (składniki pokarmowe).

pobudzają apetythamują apetyt
tłuszcze
cukry
alkohol
atrakcyjność sensoryczna
gęstość energetyczna
postać płynna
odmienność sensoryczna
białko
błonnik pokarmowy
węglowodany złożone
twardość
lepkość
objętość
postać stała

Wraz z wiekiem oraz zaburzeniami funkcjonowania organizmu (zmniejszenie metabolizmu, problemy z gryzieniem itp.) również powoduje zmniejszenie gamy wybieranych produktów ze względu na stan zdrowotny.

Podstawowym czynnikiem oczywiście są dochody, które ograniczają wybór droższych produktów, niestety często „zdrowszych”.

Niestety społeczeństwo w XXI wieku jest naiwne i łatwowierne. Mocny wpływ wywierają media społecznościowe oraz twarz celebryty.

Niestety, co możemy łatwo zaobserwować osoby w stresie często sięgają po szybkie, wysokokaloryczne i niezdrowe przekąski, aby „zajeść” stres. Presja czasu w pracy lub szkole, natłok obowiązków, przykre sytuacje. Ciężko jest lub Nam się nie chce znaleźć innego sposobu na odstresowanie, dlatego szybko sięgamy po jedzenie i czujemy ukojenie. Jedzenie dla wielu z Nas jest formą nagrody lub przyjemności.

Jedzenie ma być przyjemnością, ale nie formą „odstresowania się” lub nagrody!!!!