Wybory żywieniowe porady
Wybory żywieniowe a stan odżywienia społeczeństwa to mój temat pracy inżynierskiej. A dokładniej: „czynniki wpływające na wybór żywności przez osoby dorosłe a ich stan odżywienia”. Chciałabym się podzielić z Wami moimi wynikami mojego badania.
Stan odżywienia
Stan odżywienia jest to stan zdrowia wynikający z długoczasowego sposobu żywienia, stopnia jego trawienia i wchłaniania.
Przykładowe parametry mówiące nam o stanie odżywienia naszego organizmu są to:
- BMI (stosunek masy ciała do kwadratu wysokości),
- WHR (stosunek obwodu talii do obwodu bioder),
- % zawartość tłuszczowej i beztłuszczowej masy ciała
- % nawodnienia organizmu
- poziom nasycenia organizmu witaminami i składnikami mineralnymi
Wybory żywieniowe – przyczyny zainteresowania badaniem
Ostatnimi laty, nasze społeczeństwo coraz częściej ma problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Co jest bardziej przerażające to, że już jest duży odsetek osób w młodym wieku z nadwagą i otyłością. Ale nie można zapomnieć również o niedożywieniu.
Polska pod względem poziomu otyłości w samej Europie klasyfikuje się na 5 miejscu. Przed nami są tyko: Wielka Brytania, Czechy, Słowacja i Irlandia. Dlatego nadwaga i otyłość stały się naszymi chorobami cywilizacyjnymi.
Ludzie dokonują wyboru żywności pod wpływem różnych bodźców. Motywy wyboru żywności mogą się przekładać na zdrowotne walory spożywanego pokarmu, a to z kolei na stan odżywienia organizmu.
Czynniki wpływające na wybór żywności
Robiąc zakupy spożywcze kierujemy się różnymi czynnikami, nawet o tym świadomie nie myśląc.
czynniki fizjologiczne* | czynniki ekonomiczne | czynniki fizyczne | czynniki kulturowe | czynniki społeczne | czynniki psychologiczne |
głód sytość apetyt preferencje awersje wiek płeć stan zdrowotny funkcjonowanie receptorów zmysłów nawyki przyzwyczajenia | dochody wydatki marketing przedsiębiorstw | dostępność produktów odległość od sklepu czas na przygotowanie posiłku wygoda łatwość aktywność fizyczna miejsce zamieszkania (miasto/wieś) wyposażenie kuchni zdolności kulinarne atrakcyjność opakowania produktu zawód warunki spożywania posiłku regularność posiłków pora roku termin przydatności produktu przeznaczenie produktu (np. dla sportowców) | kuchnia narodowa kuchnia regionalna religia tradycje | wykształcenie status socjoekonomiczny presja społeczeństwa moda | stres depresja zaburzenia odżywiania |
Wybory żywieniowe – wyniki badania
Dla osób o prawidłowym stanie odżywienia najważniejszymi czynnikami były aspekty zdrowotne oraz zawartość naturalnych składników. Natomiast dla osób o nieprawidłowym stanie odżywienia: nastrój, komfort/wygoda.
Z czego można wywnioskować, że niestety spożywając posiłki „ready to cook” lub „ready to eat” oraz nie troszcząc się o aktywność fizyczną każdego dnia i o zbilansowaną dietę można doprowadzić do nieprawidłowego stanu odżywienia. Następstwem takiego zachowania jest narażenie się na zwiększone ryzyko chorób dietozależnych.
W organizmie zachodzi wiele procesów dążących do zachowania homeostazy, np. unikanie niedoborów składników pokarmowych (przez zwiększenie apetytu na produkty będące ich dobrym źródłem) oraz wydzielanie neuroprzekaźników stymulujących procesy syntezy i rozkładu związków organizcznych.
Należy także wspomnieć na genetyczną reakcję organizmu i jego metabolizmu na składniki pokarmowe. Ma on równie istotną role w świadomości wyboru produktów spożywczych i komponowania posiłków.
Cechy sensoryczne spożywanych produktów ma wpływ na pobudzenie i hamowanie apetytu. Wpływają na nie skład produktu (składniki pokarmowe).
pobudzają apetyt | hamują apetyt |
tłuszcze cukry alkohol atrakcyjność sensoryczna gęstość energetyczna postać płynna odmienność sensoryczna | białko błonnik pokarmowy węglowodany złożone twardość lepkość objętość postać stała |
Wraz z wiekiem oraz zaburzeniami funkcjonowania organizmu (zmniejszenie metabolizmu, problemy z gryzieniem itp.) również powoduje zmniejszenie gamy wybieranych produktów ze względu na stan zdrowotny.
Podstawowym czynnikiem oczywiście są dochody, które ograniczają wybór droższych produktów, niestety często „zdrowszych”.
Niestety społeczeństwo w XXI wieku jest naiwne i łatwowierne. Mocny wpływ wywierają media społecznościowe oraz twarz celebryty.
Niestety, co możemy łatwo zaobserwować osoby w stresie często sięgają po szybkie, wysokokaloryczne i niezdrowe przekąski, aby „zajeść” stres. Presja czasu w pracy lub szkole, natłok obowiązków, przykre sytuacje. Ciężko jest lub Nam się nie chce znaleźć innego sposobu na odstresowanie, dlatego szybko sięgamy po jedzenie i czujemy ukojenie. Jedzenie dla wielu z Nas jest formą nagrody lub przyjemności.
Jedzenie ma być przyjemnością, ale nie formą „odstresowania się” lub nagrody!!!!