Choroba Leśniewskiego-Crohna edukacja
Choroba Leśniewskiego-Crohna (CLC), znana również jako choroba Crohna, to przewlekła i zapalna choroba jelit. Jest to schorzenie autoimmunologiczne, które może objawiać się zapaleniem i uszkodzeniem dowolnej części układu pokarmowego, od ust do odbytu. Choroba Leśniewskiego-Crohna jest jednym z dwóch głównych rodzajów zapalnych chorób jelit (obok wrzodziejącego zapalenia jelita grubego).
Choroba Leśniewskiego-Crohna charakteryzuje się okresowymi zmianami zapalnymi, przedzielonymi zdrowymi odcinkami. Stan zapalny zaczyna się w błonie śluzowej, ale stopniowo zajmuje całą ścianę przewodu pokarmowego, prowadząc do jej włóknienia, co skutkuje powstawaniem przetok i zwężeń.
Podatność na zachorowanie zależy m. in od mutacji genu NOD2, regulującego aktywację makrofagów w odpowiedzi na lipopolisacharydy bakteryjne. W rozwoju choroby tej biorą udział cytokiny zapalne (TNF alfa).
U 60% chorych obecność przeciwciał przeciwko Saccharomyces cerevisiae (ASCA) w klasie IgA i IgG jest swoista dla tej choroby. Do diagnostyki choroby Leśniewskiego-Crohna należy także kontrastowe badanie radiologiczne, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, endoskopia (kolonoskopia i endoskopia kapsułkowa) oraz badanie histologiczne wycinka błony słupowej.
Objawy:
Objawy choroby Crohna mogą być różnorodne i obejmować ból brzucha, biegunkę, utratę masy ciała, gorączkę, zmęczenie oraz problemy z jelitami. Objawy mogą występować okresowo i w różnym stopniu nasilenia.
- niedokrwistość
- gorączka o nieznanej przyczynie
- ból brzucha
- biegunka
- owrzodzenia aftowe (jama ustna)
- dysfagia
- wymioty
Choroba może wpływać na różne części jelit, od jamy ustnej aż do odbytu. Może się również rozprzestrzeniać na inne obszary ciała poza przewodem pokarmowym, włączając skórę, oczy i stawy.
Przyczyny:
Dokładne przyczyny choroby Leśniewskiego-Crohna nie są w pełni poznane. Uważa się, że jest to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje błonę śluzową przewodu pokarmowego w odpowiedzi na nieznane bodźce.
Choroba Crohna może mieć podłoże genetyczne, więc osoby mające historię rodzinną tej choroby mogą być bardziej narażone. Palenie tytoniu jest uznawane za czynnik ryzyka zwiększający szanse na wystąpienie choroby.
Diagnostyka:
Diagnoza choroby Crohna wymaga zazwyczaj skomplikowanego procesu, który obejmuje badania krwi, badania obrazowe (np. kolonoskopię, gastroskopię) oraz badania histopatologiczne.
Leczenie choroby Leśniewskiego-Crohna
Ma na celu złagodzenie objawów, kontrolowanie stanu zapalnego oraz utrzymanie remisji. Wyróżnia się kilka sposobów leczenia: ogólne (zaprzestanie palenia tytoniu, profilaktyka chorób infekcyjnych i uzupełnienie niedoborów), farmakologiczne (zastosowanie glikokortykosteroidów, aminosalicylanów, leków immunosupresyjnych (np. metotreksat), leków biologicznych, antybiotyków (np. metronidazol), leczenie przeciwbólowe (opioidy) i przeciwbiegunkowe) oraz operacyjne.
Choroba Crohna jest przewlekła, więc pacjenci potrzebują długoterminowego monitorowania i opieki medycznej.
Choroba Leśniewskiego-Crohna – zalecenia dietetyczne
Dieta odgrywa istotną rolę w zarządzaniu chorobą. Nie ma jednej idealnej diety dla wszystkich pacjentów, ale niektórzy ludzie z chorobą Crohna zauważają poprawę po eliminacji pewnych produktów, takich jak nabiał czy produkty wysokobłonnikowe.
Terapia żywieniowa powinna wyrównywać niedobór energii i utratę składników odżywczych oraz obejmować restrykcję żywieniową zależną od zajętego obszaru przewodu pokarmowego. Do jej zadań należy również minimalizowanie drażniącego działania pokarmu oraz wyrównywanie zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.
Jeśli pacjent nie jest w stanie przyjmować pokarmu drogą doustną, zaleca się w takiej sytuacji odżywianie parenteralnego (pozajelitowego, poprzez płyny ustrojowe – krew). W taki sposób istnieje szansa remisji objawów choroby. Jeśli tak się stanie, wprowadza się stopniowo żywienie doustne.
Dieta powinna być wysokoenergetyczna, bogatobiałkowa, lekkostrawna, ubogoresztkowa (uboga w błonnik pokarmowy), z ograniczona ilością cukrów rafinowanych oraz bezlaktozowa. Należy zadbać o to, aby: warzywa i owoce podawać w formie gotowanej, rozdrobnionej i obranej ze skórki, minimum 2 razy w tygodniu spożywać dania rybne. Z diety należy definitywnie wykluczyć: produktów tłustych, wzdymających, ostrych, alkohol, mocną kawę i herbatę oraz przetwory z cukrem i miodem.
Posiłki należy spożywać regularni, ale w małych ilościach. Należy je dokładnie przeżuwać oraz pilnować o odpowiednie nawodnienie organizmu. Pomimo wysokokalorycznej diety należy pilnować masę ciała, aby nie dopuścić do nadwagi lub otyłości.
Należy także zadbać o prawidłowe funkcjonowanie mikrobiomu jelitowego. W tym przypadku zaleca się spożywanie prebiotyków oraz suplementację probiotykami.
Warto wziąć pod uwagę pomoc dietetyka.