Kasza edukacja

Kasza to produkt spożywczy o dużej wartości odżywczej i bogatej historii. Jest to rodzaj ziarna, które zostało obrane ze skorupy, ale wciąż zawiera zarodek i warstwę otrębów, co czyni ją bogatym źródłem błonnika i składników odżywczych. Oto wyczerpujące informacje na temat kaszy:

1. Rodzaje:

  • Kasza jaglana: Jest to jedna z najbardziej popularnych kasz. Ma delikatny smak i jest bogata w białko, błonnik, witaminy i minerały.
  • Kasza gryczana: Ma intensywny smak i jest bogata w białko, żelazo i mangan.
  • Kasza jęczmienna: Dostępna w dwóch rodzajach – perłowa i niepalona. Jest źródłem białka, błonnika, witamin B i minerałów.
  • Kasza pszeniczna: Dostępna w kilku rodzajach, w tym drobna, perłowa i bulgur. Bogata w błonnik, białko i witaminy.

2. Wartość odżywcza:

  • Kasza jest bogatym źródłem błonnika, co wspomaga trawienie i utrzymuje uczucie sytości.
  • Zawiera białko roślinne, które jest ważnym składnikiem diety dla wegetarian i wegan.
  • Jest źródłem witamin z grupy B, wapnia, żelaza, magnezu, fosforu, potasu i innych minerałów.
  • Kasza jest niskokaloryczna, co może pomóc w kontrolowaniu masy ciała.

3. Korzyści zdrowotne:

  • Kasza jest związana z poprawą zdrowia serca ze względu na obniżenie poziomu cholesterolu.
  • Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu pomaga w stabilizacji poziomu cukru we krwi.
  • Wysoka zawartość błonnika wspomaga trawienie i reguluje perystaltykę jelit.
  • Kasza może pomagać w utrzymaniu prawidłowej masy ciała ze względu na uczucie sytości.
  • Składniki mineralne w kaszy korzystnie wpływają na zdrowie kości, układu nerwowego i krwionośnego.

4. Przygotowanie i gotowanie:

  • Kasza jest łatwa w przygotowaniu. Zazwyczaj należy ją płukać i gotować na wodzie lub bulionie przez określony czas, w zależności od rodzaju kaszy.
  • Można ją wykorzystywać w różnych potrawach, zarówno jako dodatek do mięsa, warzyw i sosów, jak i jako składnik sałatek lub farszów.

5. Dieta i kasza:

  • Kasza jest często stosowana w diecie wegetariańskiej i wegańskiej jako źródło białka i innych składników odżywczych.
  • Jest często polecana osobom z nietolerancją glutenu, ponieważ większość kasz jest bezglutenowa.

6. Historia:

  • Kasza ma tysiącletnią historię i była jednym z podstawowych produktów spożywczych w wielu kulturach, w tym w Rosji, Polsce, Turcji, Chinach i wielu innych krajach.

Warto uwzględnić kaszę w codziennej diecie ze względu na jej wartość odżywczą i zdrowotne korzyści. Może stanowić zdrową alternatywę dla innych źródeł węglowodanów, takich jak biały ryż czy makaron. Dodając kaszę do swoich posiłków, można wzbogacić dietę o błonnik, witaminy i minerały, które są niezbędne dla zdrowia i dobrej kondycji organizmu.

Kasza to zboże, które zostało oczyszczone z niejadalnych części ziarna. Było bardzo popularne w Polsce, dopóki nie pojawiły się ziemniaki, które zawładnęły talerzami. Wielu z Was już pewnie zapomniało jak są one wartościowe, ze względu na zawartość wielu cennych składników odżywczych (witamin z grupy B, witaminy E, A, C, błonnika pokarmowego, białka, skrobi).

Ze względu na pochodzenie ziarna wyróżniamy kasze: gryczane, owsiane, pszenne, jęczmienne, z prosa i kukurydziane. Do kasz zaliczamy również ryż. W zależności od tego, jak bardzo ziarno jest rozdrobnione wyróżniamy: krupy (pozbawione tylko łuski, najbardziej zewnętrznej części), kasze łamane (bez łuski i podzielone na części) i drobne (polerowane, polerowane ziarno).

Kasza zawiera węglowodany złożone, wolno rozkładające się do glukozy (powoli podnoszące jej poziom we krwi). To nie oznacza jeszcze, że ma niski indeks glikemiczny (ważna informacja dla cukrzyków), każda kasza ma inny (zależy to przede wszystkim od stopnia rozdrobnienia ziarna, im bardziej drobna, tym jest on wyższy). Ugotowana w stopniu al dente również będzie miała niższy indeks glikemiczny.

Dzięki dość dużej zawartości błonnika, pęcznieje w żołądku, dając szybciej uczucie sytości. Dlatego ten produkt jest polecany przy stosowaniu diety redukcyjnej (odchudzającej) lub wspierającym utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Kasza nadaje się do potraw wytrawnych (do mięs i warzyw) oraz na słodko (owsianki, jaglanki, kasza manna, np. z owocami).

Kasze pszenne: bulgur, kus kus, manna
kasza z prosa: jaglana
komosa ryżowa (quinoa) – pseudozboże

Sposób przygotowania kaszy:

Gotując w wodzie zależy nam aby zachować jak najwięcej wartości odżywczych. Dlatego najlepiej odmierzając produkty, np. w tym przypadku kaszę oraz wodę, należy zachować proporcję miedzy nimi, tak aby woda lekko przykrywała gotującą się kaszę. Oczywiście pamiętajmy o posoleniu wody (wystarczy szczypta ok. 1-2g).

Lepszym wyborem, w miarę możliwości, są kasze sprzedawane luzem (nie w woreczkach), ponieważ są mniej przetworzone. Jedynym ich plusem jest to, że mają odmierzoną ich masę, np. najczęściej 100g.

Kasze przed wrzuceniem do gorącej wody, należy przepłukać chłodną wodą, aby pozbyć się zanieczyszczeń (kaszę jaglaną warto na tym etapie podprażyć na suchej patelni, dla wydobycia jej aromatu). Po wsypaniu kaszy do gotującej się wody, zmniejszy ona swoją temperaturę na chwilkę, dlatego należy utrzymywać wysoka temperaturę do ponownego zagotowania się wody. Należy wtedy zmniejszyć temperaturę i gotować kaszę ok. 15-25 minut (pęczak aż 30 minut), w zależności od rodzaju kaszy, nie mieszając w trakcie jej gotowania. Następnie należy pozostawić kaszę pod przykryciem, aby wchłonęła resztę wody.

Rodzaje kaszy:

Kasza gryczana – znajdziemy w niej białko o wysokiej wartości odżywczej oraz jest źródłem antyoksydantów

Kasza jęczmienna: pęczak (całe ziarno, pozbawione tylko łuski), perłowa (inaczej mazurska, to pocięty pęczak), wiejska (rozdrobniony pęczak niepolerowany). Zawiera przeciwutleniacze oraz fitozwiązki.

Quinoa (komosa ryżowa) – pseudozboże (roślina), bogate z skrobię nasiona. Źródło pełnowartościowego białka oraz bogate źródło kwasów tłuszczowych wielonienasyconych, witamin z grupy B, witaminę E i C oraz wiele cennych minerałów. Zawiera również flawonoidy (antyoksydanty). Gotuje się ją jedynie 2-3 minuty i odstawiamy do napęcznienia ok. 10 minut.

Kasza jaglana – ziarna prosa. Zawiera najwięcej żelaza ze wszystkich kasz oraz jest dobrym źródłem lecytyny (składnik np. żółtka jaja).

Kasza kuskus – jest lekkostrawna. Jest najprostszą kaszą do przygotowania, ponieważ zalewamy ją gorącą wodą lub bulionem, tak aby płyn wystawał na 1 cm nad kaszą oraz odstawiamy na ok. 5-10 min po przykryciem i gotowe 😉

Kasza manna – jest najbardziej kaloryczną kaszą spośród wszystkich kasz, ale dzięki temu bardzo sycąca. Produkt ten nadaje się idealnie do diety lekkostrawnej.

Historia kaszy

Kasza ma długą i fascynującą historię jako podstawowy produkt spożywczy w wielu kulturach na całym świecie. Jej znaczenie jest widoczne w różnych tradycjach kulinarnych i kulinarnych technikach, które wykształciły się przez tysiące lat. Oto kilka aspektów związanym z historycznym znaczeniem kaszy:

1. Pierwotne pochodzenie: Kasza była jednym z najwcześniejszych produktów spożywczych w historii ludzkości. Jej pierwotne pochodzenie sięga tysiące lat wstecz, kiedy to ludzie zaczęli uprawiać zboża i przetwarzać je na kaszę. Pierwotnie stosowana była technika gotowania na gorącym kamieniu lub wodzie.

2. Kasza w kulturach europejskich:

  • Polska: Kasza gryczana i kasza jaglana są tradycyjnymi składnikami polskiej kuchni. Kasza gryczana była szczególnie popularna w regionach, gdzie klimat nie sprzyjał uprawie innych zbóż.
  • Rosja: Kasza gryczana była podstawowym składnikiem rosyjskiej kuchni i nadal odgrywa ważną rolę w tradycyjnych potrawach, takich jak kasha (kasza gryczana) i pierogi z kaszą.
  • Kraje bałtyckie: W krajach bałtyckich, takich jak Łotwa, Estonia i Litwa, popularna jest kasza jęczmienna, która jest często przyrządzana z dodatkiem mleka i cynamonu.

3. Kasza na Bliskim Wschodzie i w Azji:

  • Turcja: W Turcji popularna jest bulgur, rodzaj kaszy pszenicznej, który jest podstawowym składnikiem dań takich jak tabbouleh i kısır.
  • Bliski Wschód: W krajach bliskowschodnich kasza bulgur i kasza jęczmienna są często wykorzystywane w sałatkach, falafelach i innych potrawach.

4. Kasza w Azji:

  • Chiny: W chińskiej kuchni popularne są różne rodzaje kasz, w tym kasza jęczmienna i kleik ryżowy. Kleik ryżowy jest podstawowym składnikiem tradycyjnych deserti, takich jak tangyuan czy zongzi.
  • Indie: Kasza jaglana i bulgur są wykorzystywane w indyjskiej kuchni do przyrządzania różnych dań, w tym dosi, upma i pilafu.

5. Kasza jako pożywienie podróżników: W przeszłości kasza często była używana jako pożywienie podróżników i żołnierzy ze względu na swoją trwałość i wartość odżywczą. Była łatwa do przenoszenia i długoterminowego przechowywania.

6. Nowoczesne znaczenie: Kasza nadal odgrywa ważną rolę w wielu kuchniach na całym świecie. W dzisiejszych czasach jest doceniana ze względu na swoją wartość odżywczą, bogactwo błonnika i zdrowe składniki, co sprawia, że jest idealnym składnikiem zdrowej diety.

Długa i różnorodna historia kaszy wskazuje, że jest to produkt spożywczy, który przetrwał tysiące lat i nadal jest ceniony za swoją wartość odżywczą i wszechstronność w kuchniach różnych kultur. To także dowód na to, że zdrowe i smaczne produkty spożywcze mogą być integralną częścią naszej kultury i dziedzictwa kulinarne.