Leki nootropowe

Leki nootropowe (prokognitywne) są to leki, suplementy lub inne substancje poprawiające funkcje poznawcze  organizmu człowieka, a w szczególności pamięć, kreatywność, motywację u zdrowych ludzi. Jednakże należy stosować je w odpowiednich dawkach, a najlepiej skonsultować się ze specjalistą lub lekarzem. Ich zażywanie jest do dzisiaj kwestią sporną, głównie ze strony etycznej.

Geneza ich nazwy sięga literatury medycznej lat 70. ubiegłego wieku – po raz pierwszy użył jej chemik rumuńskiego pochodzenia Corneliu E. Giurgea. Termin wywodzi się z połączenia dwóch greckich słów: „nous” (rozumianego jako rozum) oraz „trepein” (tłumaczonego jako skręcać lub nagiąć).

Leki nootropowe – funkcje

  • poprawa pamięci i skuteczności nauki
  • polepszenie kontroli skupiania się
  • muszą chronić tkanki mózgu
  • nie mogą być toksyczne dla organizmu

Na rynku dostępnych jest wiele leków mających udowodnione działanie na poprawę funkcji umysłowych, ale najczęściej spożywanymi są stymulanty, np. kofeina. Przy takiej dostępności środków farmakologicznych ich spożycie jest bardzo wysokie, co sprzyja występowaniu objawów przedawkowania. Ma to brzemienne dla zdrowia skutki.

Leki nootropowe mogą działać poprawiać stan zdrowia przy takich chorobach, jak np. choroba Parkinsona, Alzheimera, Huntingtona i ADHD.

Najczęściej sięgają po nie osoby w przedziale wiekowym 18-40 lat (młodzież, studenci i osoby z wyczerpującą pracą umysłową).

Skład leków nootropowych

  • kofeina
  • pochodne amfetaminy (np.dekstramfetamina)
  • lecytyna
  • inhibitory cholinoesterazy
  • teanina
  • miłorząb dwuklapowy
  • żeń-szeń
  • i wiele innych

Mechanizmy działania

Winpocetyna – poprawa mikrokrążenia mózgowego oraz wzmożenie zużycia tlenu i glukozy przez komórki w trakcie hipoksji (niedoboru tlenu)

Miłorząb dwuklapowy – działanie antyoksydacyjne

Nicergolina – poprawia przepływ krwi przez mózg

Część ze składników ma działanie neuroprotekcyjne, a inne pobudzające neurogenezę. Zażywanie jeszcze innych skutkuje zwiększeniem stabilności błon komórek nerwowych lub też wzrostem syntezy różnych neuroprzekaźników.

Skutki uboczne regularnego spożywania dużych dawek leków nootropowych

  • stosowanie ich jest porównywalne do stosowania tzw. anabolików w sporcie
  • nadmierne pobudzenie -> dłuższe stosowanie może doprowadzić do zaburzeń OUN, a dalej do zespołu ADHD
  • działają pozytywnie tylko stosując ich przez krótki czas, wydłużając go mogą pojawić się skutki uboczne
  • organizm może się uzależnić od przyjmowania substancji w nich zawartych, co spowoduje zmniejszoną reakcję na przyjęcie substancji, a co za sobą pociąga zwiększenie ilości spożywania

Rodzaje leków:

  • stymulanty (nikotyna, amfetamina i jej pochodne,
  • nutraceutyki (żeń-szeń, mołorząb dwuklapowy)
  • racetamy
  • substancje błędnie uważane za poprawiające działanie mózgu (kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy B6, B12 i E inne)

Na razie mogą się Tobie wydawać obce te nazwy związków. Ale gdy je kiedyś usłyszysz lub zobaczysz na opakowaniu produktu, być może po przeczytaniu tego artykułu będziesz świadomy działania tych substancji i ewentualnych obostrzeń ich stosowania. Najlepiej przed ich spożyciem skonsultuj się ze specjalistą i zapytaj o częstotliwość i ilość ich przyjmowania.

Głównym błędem ich zażywania jest częstotliwość i ich dawka. Czytajmy ulotki!!!

Konsumencie, lepiej postaw na zdrowe odżywianie, które zadba o prawidłową pracę Twojego mózgu 😉

Nie widząc potrzeby dodatkowego wspomagania pracy mózgu za pomocą sztucznie wyprodukowanych oraz szkodliwych substancji, nie zalecam ich stosowania. Gdyż można osiągnąć ten sam efekt naturalnymi składnikami żywności. Jako dietetyk wybieram zawsze najzdrowszą drogę dla pacjenta.